Cung và cầu là hai khái niệm căn bản và cốt lõi trong thị trường tài chính. Tính chất của vùng cung cầu bao quát được bản chất và các quy luật của thị trường, do đó sử dụng vùng cung cầu là một trong những cách tốt nhất để chiến thắng được thị trường. Nhưng tất nhiên, cách sử dụng chúng cũng không hề đơn giản mà đòi hỏi nhà đầu tư phải dành nhiều thời gian học hỏi và thực hành.
Cách xác định và phương pháp giao dịch tại vùng cung cầu hiệu quả
Quy luật cung cầu trên thị trường chứng khoán. Khái niệm về vùng cung cầu
Trong kiến thức về vùng cung cầu, chúng ta sẽ quan tâm đến các giai đoạn tích lũy và phân phối, kết hợp với bản chất thị trường thông qua quy luật cung cầu như sau:
- Quy luật cầu: giá của một mặt hàng càng cao thì lượng cầu càng ít (người mua không muốn mua thêm), ngược lại khi giá càng thấp thì cầu càng cao (người mua muốn mua với giá thấp).
- Quy luật cung: giá càng cao thì cung càng cao (người bán muốn bán giá cao), trong khi giá giảm xuống thì cung cũng sẽ giảm (người bán không muốn bán giá thấp hơn).
- Vùng cung cầu là gì?
Trong giai đoạn tích lũy, một xu hướng giảm vừa kết thúc do nguồn cung cạn kiệt, nhu cầu mua vào bắt đầu hiện hữu chuẩn bị cho sự tăng giá diễn ra. Do đó, giai đoạn này cũng còn được gọi là vùng cầu (nơi nhu cầu xuất hiện)
Ngược lại, trong giai đoạn phân phối là lúc xu hướng tăng chững lại, giá đã tăng đủ nhiều nên lực cầu dần mất đi và thay vào đó là lực cung tăng mạnh. Vì vậy, nơi đây cũng được gọi là vùng cung.
Về mặt hình thức, vùng cung cầu không khác gì các khu vực kháng cự và hỗ trợ mở rộng khi mà giá thường có xu hướng quay đầu hoặc đảo chiều xu hướng tại đây.
Hãy xét ví dụ dưới đây, chúng ta sẽ phân tích vai trò cũng như cách hoạt động của các vùng cung cầu, nơi mà cung lấn át cầu hoặc cầu lấn át cung.
- Đối với vùng cung: khi giá thị trường chạm tới vùng này, giá sẽ giảm xuống. Anh em có thể kiếm lợi nhuận bằng các lệnh bán tại đây.
- Ngược lại, ở khu vực vùng cầu, nơi mà nhu cầu tăng mạnh sẽ đẩy giá tăng lên. Tại đây anh em có thể thực hiện các lệnh mua để thu về lợi nhuận tốt.
- Nếu một vùng cung bị phá vỡ, nó sẽ trở thành vùng cầu và ngược lại một vùng cầu bị phá vỡ cũng có thể trở thành vùng cung.
Các loại vùng cung cầu
Có 2 loại đó là vùng cung cầu tiếp diễn xu hướng và loại còn lại đó là đảo chiều xu hướng. Bây giờ chúng ta đi tìm hiểu từng loại nhé.
Vùng cung cầu tiếp diễn xu hướng
Có 2 loại đó là tiếp diễn tăng giá và tiếp diễn giảm giá.
Như chúng ta đã biết trước khi hình thành vùng cung hoặc vùng cầu thì giá luôn hình thành một vùng base hay còn gọi là vùng cơ sở (gồm một nến hoặc nhiều nến) với nến nhỏ. Chúng ta dựa vào vùng base này và bối cảnh để phân loại 2 vùng cung và cầu này nhé.
Cùng nhìn hình bên dưới:
Hình phía bên trái là tiếp diễn giảm giá, sau khi phá vỡ giảm khỏi vùng base, giá quay trở lại retest vùng base này và tiếp tục giảm. Ngược lại hình bên trái là tiếp diễn tăng giá.
Lưu ý thêm, khối lượng ở các vùng base này phải có khối lượng nhỏ, sau khi phá vỡ vùng base để hình thành vùng cung (hình bên trái) và vùng cầu (hình bên phải) thì khối lượng phải tăng lên cho thấy sự tham gia của dòng tiền thông minh.
Vùng cung cầu đảo chiều xu hướng
Loại này cũng được chia làm 2 kiểu đó là đảo chiều tăng giá và đảo chiều giảm giá. Các bạn nhìn hình bên dưới:
Hình bên trái là đảo chiều giảm giá. Giá tăng mạnh lên sau đó chứng lại với nhiều nến nhỏ tại nên vùng base. Phá vỡ khỏi vùng base, giá giảm mạnh và tạo nên vùng cung. Giá sau đó quay trở lại vùng cung này retest và đảo chiều. Tương tự hình bên phải ta có đảo chiều tăng giá với vùng cầu.
Hình bên dưới cho thấy vùng base được hình thành với nhiều nến, sau khi giá tăng mạnh thì hình thành vùng cầu. Sau đó, một vùng base khác được hình thành sau một đợt tăng giá khỏi vùng cầu với nhiều nến, sau khi giảm mạnh thì hình thành vùng cung:
Cách xác định vùng cung cầu
Để ứng dụng vùng cung cầu vào trong giao dịch, trước hết chúng ta cần nhận biết được các vùng cung cầu ở đâu trên biểu đồ.
Các biến động trong thị trường rất đa dạng, vì vậy đôi khi anh em có thể nhầm lẫn vùng cung cầu với những khu vực khác, ví dụ như hỗ trợ và kháng cự thông thường. Tuy nhiên, để dễ dàng nhìn thấy được vùng cung cầu, anh em có thể áp dụng những dấu hiệu cơ bản nhất sau đây:
- Khi giá giằng co và không có xu hướng rõ rệt (sideway) với một vài cây nến nhỏ (thường là dưới 10 cây), sẽ tạo ra một vùng gọi là vùng cơ sở. Khi đó, ta có một vùng cung cầu được hình thành dựa trên vùng cơ sở này, và giá sẽ đảo chiều sau khi vùng cơ sở tích lũy đủ.
- Trong trường hợp khác, giá không sideway mà xảy ra biến động đảo ngược ngay lập tức, chỉ thể hiện qua một cây nến duy nhất. Khi đó ta không có vùng cơ sở mà chỉ có dấu hiệu là những cây nến hoặc mô hình nến điển hình như Hammer, nến nhấn chìm…
Giống như bất cứ hình thức phân tích nào cũng đều có tín hiệu mạnh và yếu, chúng ta có những vùng cung cầu mạnh và vùng cung cầu yếu khác nhau. Để dễ dàng hơn cho việc sử dụng, cũng như để có hiệu quả tốt hơn, chúng ta chỉ nên tập trung vào những vùng cơ sở mang tín hiệu mạnh với những dấu hiệu sau:
- Phạm vi giá hẹp: các cây nến sideway tại vùng cơ sở nên là những cây nến nhỏ, biên độ giá thấp. Nếu phạm vi giá quá lớn cho thấy giá vẫn có những diễn biến lớn và không chắc chắn có sự đảo ngược xảy ra.
- Dưới 10 ngọn nến: Nếu vùng cơ sở tích lũy quá lâu, khoảng trên 10 cây nến cũng là một dấu hiệu cho sự không chắc chắn.
- Biến động mạnh sau khi thoát ra khỏi vùng tích lũy / phân phối: Sau khi tích lũy trong vùng cơ sở, giá cần có sự bứt phá mạnh mới thể hiện được ý nghĩa của vùng cung cầu.
- Càng mới càng tốt: Các vùng cung cầu tốt nhất là khi giá chưa quay trở lại đó lần nào từ khi nó xuất hiện. Nếu càng được thử nghiệm lại nhiều lần, giá trị của nó sẽ càng giảm.
- Đối với vùng cung cầu không có vùng cơ sở mà chỉ xuất hiện trên một cây nến, thì cây nến đó nên là nến phá vỡ giả, ví dụ như nến Spring. Đó là những mẫu nến có râu dài cho thấy giá vừa mới có ý định bứt phá nhưng nhanh chóng rút râu thể hiện sự đảo chiều sắp xảy ra.
Với vai trò là tín hiệu đảo chiều, và là các khu vực có thể khiến xu hướng đảo ngược, anh em rất dễ nhầm lẫn giữa vùng cung cầu và các mức hỗ trợ kháng cự thông thường. Về mặt hình thức chúng rất giống nhau, nhưng nếu hiểu rõ về mỗi loại anh em sẽ thấy được các mức này hoàn toàn có thể phân biệt được. Các mức hỗ trợ và kháng cự chỉ được xác định sau khi giá đã hình thành nên các đỉnh hoặc đáy rõ rệt, và được sử dụng khi giá chạm tới đó lần tiếp theo.
Phương pháp giao dịch tại vùng cung cầu một cách hiệu quả
Theo như đặc điểm của vùng cung cầu, không khó để anh em biết được rằng chúng ta có thể sử dụng chúng để giao dịch đảo chiều tương tự như hỗ trợ và kháng cự. Anh em có thể đặt những lệnh bán tại vùng cung và vào lệnh mua ở vùng cầu.
Tuy nhiên, để sử dụng vùng cung cầu một cách hiệu quả nhất, anh em cần lưu ý rằng: hãy tìm những vùng cung cầu chưa bị phản ứng bởi giá, tốt nhất là giá chưa từng thử nghiệm lần nào tại đây.
Nói cách khác, những vùng cung cầu càng mới thì hiệu quả càng cao. Nếu anh em phát hiện được vùng cung cầu ngay khi nó vừa hình thành thì đó chính là nơi tốt nhất để giao dịch với phương pháp cung cầu.
Sau mỗi lần giá thử nghiệm lại một vùng cung cầu, vùng đó sẽ bị giảm giá trị đi. Chúng ta có thể hiểu cách giá vận hành giống như một quả bóng cao su, với vùng cung cầu là các vùng “nền” để chúng ta đập bóng. Hiểu một cách đơn giản, bóng càng đập xuống nền nhiều lần, độ nảy sẽ càng giảm cho đến khi hết hẳn.
Cách giá phản ứng với vùng cung cầu thật sự đúng như vậy. Lần đầu tiên vùng cung cầu hình thành mới là lúc nó thể hiện trạng thái thực sự của thị trường, rằng cung cầu đang bị thay đổi. Ở các lần tiếp theo, nó chỉ đơn giản là tâm lý của thị trường khi cho rằng giá sẽ phản ứng lại vùng này, và dần dần tâm lý đó sẽ yếu dần đến khi bị triệt tiêu thì vùng cung cầu cũ lúc này trở nên vô giá trị.
Trình tự giao dịch theo vùng cung cầu:
- Tìm vùng cung cầu trên khung thời gian lớn sau đó đợi giá tìm đến những vùng này.
- Sau đó chuyển về khung thời gian giao dịch của bạn để tìm sự từ chối hoặc tín hiệu đảo chiều từ vùng này.
- Tìm xem có bất kỳ mô hình đảo chiều nào xuất hiện tại vùng này hay không nếu có hãy vào lệnh giao dịch theo hướng giá đảo chiều từ vùng cung cầu.
- Giả sử bối cảnh thị trường đang giảm, sau đó giá tăng lên vùng cung ở khung thời gian mà bạn giao dịch, sau đó xuất hiện bất kỳ mô hình nến giảm giá nào tại vùng cung này thì bạn có thể vào lệnh bán.
- Ngoài ra hãy chú ý đến khối lượng ở những lần giá đảo ngược tại vùng này, nếu có khối lượng thấp thì đó là dấu hiệu tốt, đó là những giao dịch xác suất cao.
Các bước vào lệnh:
Bước 1: tìm vùng cung cầu trên khung thời gian lớn
Tìm vùng cung cầu trên khung H1, bối cảnh mà bạn cần xác định đó là:
xu hướng hiện tại đang tăng hay giảm và bạn sẽ đứng về phía nào?
Xác định vùng cung cầu trên khung thời gian này.
Bước 2: Giá tiếp cận vùng cung cầu trên khung thời gian lớn
Chúng ta cần thấy được tín hiệu hành động giá mạnh mẽ xác nhận cho vùng cung cầu như:
- Động lượng yếu đi với nến có thân nến nhỏ đi.
- Có bóng nến.
- Nến tăng giảm xen kẽ.
Như hình bên dưới:
Bước 3: Vào lệnh trên khung thời gian giao dịch
Các bạn nhìn hình bên dưới:
Các vòng tròn đen cho thấy tín hiệu từ chối từ chỉ báo VWAP, cho thấy tâm lý tăng giá.
- Mũi tên xuống đầu tiên là vùng cung được xác định là đỉnh trước đó, bị phá vỡ và trở thành vùng cầu.
- Giá hình thành một vùng sideway với khối lượng tăng lên theo hướng tăng giá.
- Mũi tên thứ 2 cho thấy giá phá vỡ khỏi vùng đi ngang.
- Tín hiệu vào lệnh mà chúng ta có thể sử dụng đó là pinbar, engulfing và nến outside bar đều là những mô hình nến đảo chiều phổ biến.
Kết luận:
Mặc dù khó nhận biết và khó sử dụng hơn so với hỗ trợ và kháng cự thông thường, tuy nhiên vùng cung cầu lại có giá trị và đáng tin cậy hơn rất nhiều. Nếu anh em tập luyện và sử dụng thành thạo các mức này, nó sẽ trở thành một công cụ vô cùng hữu hiệu và đem lại những phần thưởng, nói cách khác chính là những khoản lợi nhuận vô cùng xứng đáng với công sức bỏ ra.