Mấu chốt thành công khi đầu tư chứng khoán chính là nắm bắt được thời điểm vàng để vào lệnh và thoát lệnh sao cho hiệu quả nhất. Tuy nhiên, thực tế cho thấy thị trường thường đi ngược lại với tính toán của người dùng. Nếu bạn muốn giao dịch thành công, nhất định bạn không nên bỏ qua “vũ khí” cực kỳ hiệu quả để dự đoán xu hướng giá, đó là áp dụng các mẫu nến đảo chiều mạnh để đánh giá thị trường.
Những điều cần biết về mô hình nến đảo chiều
Mô hình nến đảo chiều là gì?
Mô hình nến đảo chiều là những mẫu hình nến Nhật có hình dáng đặc biệt, thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng hoặc giảm, cung cấp cho trader biết xu hướng hiện tại đã suy yếu và chuẩn bị có sự đảo chiều xảy ra trong tương lai.
Dựa vào tín hiệu mà các mô hình nến đảo chiều cung cấp, trader có thể tìm được điểm vào lệnh tối ưu. Đồng thời biết được khi nào giá sẽ quay đầu để đóng lệnh chốt lời và bảo toàn lợi nhuận.
Có rất nhiều mẫu hình nến đảo chiều xuất hiện trên biểu đồ, tuy nhiên không phải mô hình nào cũng cung cấp tín hiệu chính xác. Cho nên khi phân tích biểu đồ, trader chỉ nên sử dụng các mô hình nến đảo chiều có độ tin cậy cao, xuất hiện tại các vùng kháng cự hỗ trợ quan trọng và kết hợp với các công cụ phân tích khác để xác nhận đảo chiều, từ đó tăng xác suất thắng lệnh.
Trước khi giao dịch với mô hình nến đảo chiều, nhà đầu tư cần phân biệt tín hiệu mà các mẫu hình nến này cung cấp. Có 2 loại mô hình nến đảo chiều là đảo chiều tăng và đảo chiều giảm. Chúng ta cần nắm rõ đặc điểm nhận dạng và tín hiệu cung cấp của từng mô hình nến trước khi sử dụng.
Các mô hình nến đảo chiều tăng mạnh nhất
Mô hình nến đảo chiều tăng cho thấy số lượng bán ra đang giảm, phe mua bắt đầu tham gia thị trường nhiều và giá chuẩn bị đảo chiều từ giảm sang tăng. Vào lúc này, nhà đầu tư có thể cân nhắc vào lệnh Buy để đón đầu xu hướng tăng giá hoặc đóng các lệnh Sell đang mở.
1. Nến Hammer
Nến Hammer hay còn gọi là nến búa bao gồm 1 cây nến có hình dạng giống “cái búa”. Phần thân nến nhỏ nằm ở phía trên, râu nến dưới dài gấp 2 – 3 lần thân nến, râu nến trên không có hoặc có thì cũng rất ngắn.
Nến búa có thể có màu xanh hoặc màu đỏ, thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm, cho thấy phe bán đang có dấu hiệu suy yếu và thị trường đang dần tăng trở lại. Tuy nhiên, nến Hammer chỉ phát huy tác dụng khi trước đó phải có nhiều cây nến đỏ xuất hiện liên tiếp.
- Ý nghĩa
Nến búa xuất hiện ở cuối xu hướng giảm, cho thấy trong phiên giao dịch phe bán đã cố gắng đẩy giá xuống thấp hơn. Nhưng phe mua đã tham gia thị trường và kéo giá đi lên, khiến giá đóng cửa gần với mức giá mở cửa.
Điều này cho thấy phe mua đang dần kiểm soát thị trường, giá chuẩn bị đảo chiều từ giảm sang tăng. Dựa vào tín hiệu này, trader có thể đưa ra quyết định đóng lệnh Sell đang mở hoặc vào lệnh Buy để đón đầu xu hướng tăng.
2. Nến Inverted Hammer
Nến búa ngược có phần thân khá nhỏ nằm ở phía dưới, râu nến trên dài gấp 2-3 lần thân nến, râu nến dưới hầu như không có, có thể là cây nến xanh hoặc đỏ nhưng nến xanh sẽ cho tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ hơn.
- Ý nghĩa
Nến Inverted Hammer thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm, cho thấy phe mua đang cố gắng đẩy giá lên cao, nhưng tình trạng này không thể kéo dài bởi phe bán đã kéo giá xuống gần mức giá mở cửa.
Mô hình này cho thấy giá đang thăm dò để đẩy giá lên cao nữa. Tuy nhiên, trader nên chờ có sự xác nhận của các cây nên tiếp theo hoặc kết hợp các công cụ phân tích khác để xác nhận đảo chiều tăng và vào lệnh Buy đón đầu xu hướng mới.
3. Nến Doji chuồn chuồn
Nến Doji chuồn chuồn có hình dạng giống chữ “T“, thân nến nhỏ, đôi khi chỉ như một đường thẳng nằm ngang, râu nến trên không có, râu nến dưới dài. Nến Doji thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm và không quan trọng màu sắc.
- Ý nghĩa
Nến Doji chuồn chuồn cho thấy trong phiên giao dịch, phe bán đã cố gắng kéo giá đi xuống, nhưng không duy trì được lâu bởi phe mua đã tham gia thị trường và đầy giá đi lên. Tuy nhiên, phe mua cũng không thể đẩy giá cao hơn mức giá mở cửa dẫn đến giá mở và đóng cửa trùng nhau.
Qua đó, trader có thể nhìn thấy nỗ lực lội ngược dòng chiếm ưu thế của phe mua và có thể sẽ xảy ra đảo chiều giảm sang tăng.
4. Nến Bullish Engulfing
Bullish Engulfing (nến nhấn chìm tăng) là mẫu hình gồm 2 cây nến ngược nhau, trong đó cây nến đầu tiên là cây nến giảm (nếu cây nến này là nến Doji thì tín hiệu đảo chiều càng mạnh mẽ), cây nến thứ 2 là cây nến xanh có phần thân lớn nhấn chìm hết cây nến đầu tiên. Mô hình này thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm.
- Ý nghĩa
Mô hình nến nhấn chìm tăng cho thấy phe mua đang rất mạnh mẽ, khi cây nến này kết thúc sẽ có sự tăng giá mạnh mẽ. Giá sẽ đảo chiều từ giảm sang tăng, khi này trader có thể tìm kiếm lệnh Buy với xác suất thắng cao.
5. Nến Morning star
Morning star (nến sao mai) là mô hình cụm 3 nến, trong đó cây nến đầu tiên là cây nến giảm mạnh, thân dài. Cây nến thứ 2 có thân nhỏ, có thể là nến đỏ hoặc xanh (nếu là nến Doji hoặc spinning top thì càng tốt). Cây nến thứ 3 phải là cây nến xanh tăng mạnh. Nến sao mai thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm hoặc vùng hỗ trợ mạnh.
- Ý nghĩa
Ở cây nến đầu tiên là cây nến đỏ lớn cho thấy phe bán vẫn nắm giữ thị trường. Tuy nhiên, khi xuất hiện cây nến thứ 2 với thân nến nhỏ cho thấy sự lưỡng lự giữa 2 phe. Đến khi xuất hiện cây nến xanh lớn thứ 3, cho thấy phe mua đã kiểm soát thị trường và giá chuẩn bị tăng mạnh. Một lệnh Buy khi này sẽ giúp trader thu được nhiều lợi nhuận hơn.
6. Nến 3 chàng lính trắng
Mô hình nến 3 chàng lính trắng (Three White Soldiers) là cụm 3 cây nến xanh liên tiếp nhau, trong đó giá mở cửa của nến sau thuộc trong phần thân của nến trước. Mẫu hình này thường xuất hiện sau một xu hướng giảm dài hoặc một đợt đi ngang ngắn.
- Ý nghĩa
Mô hình Three White Soldiers cho thấy phe bán đã ở cuối đà giảm và phe mua đã bắt đầu tăng mạnh ủng hộ sự đổi chiều xu hướng. Trader có thể tìm kiếm lệnh Buy sau khi mô hình nến hoàn thành.
7. Nến Bullish Harami
Bullish Harami (nến mẹ bồng con tăng) là cụm 2 cây nến khác màu nhau, trong đó cây nến đầu tiên là cây nến giảm mạnh thân dài, cây nến thứ 2 là cây nến tăng với phần thân nhỏ (<25% thân nến mẹ).
- Ý nghĩa
Mô hình nến Bullish Harami xuất hiện tại vùng hỗ trợ của xu hướng giảm, cho thấy sự đột ngột mất đà của phe bán. Giá cây nến thứ 2 không thể duy trì được đà giảm mạnh như cây nến đầu tiên, vì phe bán đã chiếm ưu thế trên thị trường. Khi đó, trader có thể tìm kiếm lệnh Buy đón đầu xu hướng tăng với xác suất thắng cao.
8. Nến Bullish Abandoned Baby (Em bé bị bỏ rơi)
Mẫu nến này được tạo bởi ba nến, cây thứ nhất và thứ ba là các nến có kích thước lớn, nến hai ở giữa có kích thước nhỏ hơn và cách khá xa hai nến còn lại, vì vậy mới có tên gọi “em bé bị bỏ rơi”.
- Ý nghĩa
Nến đầu biểu thị cho xu hướng giảm mạnh của thị trường, khi biên độ dao động hẹp đến mức giá đóng gần bằng giá mở cửa sẽ sinh ra nến hai. Việc tiếp tục giảm đã tạo ra khoảng trống lớn khiến nến ba xuất hiện hiện, kích hoạt xu hướng tăng trên quy mô lớn.
Các mô hình nến đảo chiều giảm mạnh nhất
Ngược lại với mẫu hình nến đảo chiều tăng thì các nến đảo chiều giảm sẽ xuất hiện ở cuối xu hướng tăng báo hiệu đổi chiều sang giảm. Dựa vào tín hiệu của nến đảo chiều giảm kết hợp cùng các công cụ khác trader có thể đưa ra quyết định đóng lệnh Buy thuận xu hướng và đón đầu lệnh Sell đảo chiều. Mô hình nến này sẽ gồm những mẫu cơ bản như sau:
9. Nến Hanging Man
Hanging Man (nến người treo cổ) là cây nến thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng, có phần thân nhỏ nằm ở phía trên, râu dưới dài gấp 2-3 lần so với thân nến, râu trên ngắn hoặc gần như không có. Hình dáng của nến người treo cổ rất giống với nến búa nhưng khác nhau ở vị trí xuất hiện. Do đó, trader cần nắm được đặc điểm này để không nhầm lẫn giữa 2 mô hình.
- Ý nghĩa
Nến Hanging Man cho thấy trong phiên giao dịch, phe bán đang cố gắng đẩy giá xuống thấp, nhưng mức giá này không được duy trì do phe mua đã tham gia thị trường và kéo giá đóng cửa gần với giá mở cửa. Mô hình này chính là sự tham dò giảm giá của phe bán và thị trường chuẩn bị đảo chiều sang giảm.
10. Nến Shooting Star
Shooting star (nến bắn sao) có hình dáng gần giống nến búa ngược, với phần thân nhỏ nằm ở phía dưới, râu dưới ngắn hoặc gần như không có, râu trên dài gấp 2-3 lần thân nến. Tuy nhiên, điểm khác biệt là nến sao băng thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng, còn nến búa ngược lại xuất hiện ở cuối xu hướng giảm.
- Ý nghĩa
Shooting star với râu nến trên dài cho thấy trong phiên phe mua đã cố gắng kiểm soát tình hình đẩy giá lên nhưng không thành công và bị phe bán đẩy giá xuống gần mức giá mở cửa. Mẫu hình nến này cho thấy tín hiệu đảo chiều tăng sang giảm mạnh mẽ.
11. Nến Doji bia mộ
Nến Doji bia mộ có phần thân nhỏ, gần như là một đường thẳng nằm ngang do giá đóng cửa trùng với giá mở cửa, râu nến trên dài, râu nến dưới ngắn hoặc gần như không có. Nến Doji bia mộ thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng hoặc vùng kháng cự mạnh, cung cấp tín hiệu đảo chiều giảm.
- Ý nghĩa
Nến Doji bia mộ cho thấy phe bán đang cố gắng đẩy giá xuống, giá đóng cửa bị đẩy xuống bằng đúng mức giá thấp nhất. Tuy nhiên, lúc này trader vẫn chưa nên thực hiện lệnh Sell ngay mà hãy đợi có sự xác nhận của cây nến giảm mạnh phía sau.
12. Nến Bearish Engulfing
Bearish Engulfing (nến nhấn chìm giảm) là cụm nến nhật đôi, với cây nến đầu tiên là cây nến tăng nhỏ (nếu là nến Doji hoặc spinning top thì tín hiệu càng mạnh). Cây nến thứ 2 là cây nến giảm mạnh, thân lớn nhấn chìm toàn bộ cây nến đầu tiên. Mô hình nhấn chìm giảm thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng.
- Ý nghĩa
Bearish Engulfing cho thấy phe mua vẫn nỗ lực đẩy giá lên cao trong cây nến thứ nhất, nhưng sang cây nến thứ 2 phe bán đã hoàn toàn kiểm soát thị trường khi có thân nến lớn, bao trùm toàn bộ cây nến phía trước. Khi đó giá sẽ chuẩn bị đi theo đà giảm mạnh mẽ.
- Nến Evening star
Evening Star (nến sao hôm) là cụm 3 nến Nhật với đặc điểm là cây nến đầu tiên là nến tăng lớn, cây nến thứ 2 là có thân nến nhỏ như nến Doji hoặc spinning top, cây nến thứ 3 là nến đỏ với phần thân dài. Cây nến thứ 3 có đặc điểm thân không vượt xuống dưới mức giá mở cửa của nến 1.
- Ý nghĩa
Mô hình Evening star xuất hiện cho thấy sự cạn kiệt đà tăng của phe mua sau thời gian dài duy trì xu hướng. Điều này được thể hiện thông qua cây nến do dự ở giữa. Sau sự do dự này thì , phe bán đã chiếm được ưu thế và đẩy giá xuống thấp. Đây là tín hiệu cho thấy sự đảo chiều tăng sang giảm.
- Mô hình nến 3 con quạ đen
Nến ba con quạ đen (Three Black Crows) là mô hình gồm 3 nến giảm liên tiếp có thân dài, bóng ngắn. Giá mở cửa của nến sau phải nằm trên hoặc ngang bằng với giá đóng cửa của nến trước. Cụm 3 nến giảm xuất hiện ở mọi giai đoạn của thị trường nhưng chỉ cung cấp tín hiệu giảm nếu xuất hiện cuối xu hướng tăng.
- Ý nghĩa
Nến ba con quạ đen cho thấy xu hướng tăng hoặc xu hướng đi ngang đã kết thúc và giá chuẩn bị giảm mạnh mẽ.
Cách giao dịch với các mô hình nến đảo chiều
Dựa vào tín hiệu mà mô hình nến đảo chiều cung cấp, trader có thể dự đoán xu hướng giá tiếp theo và vào lệnh Buy/Sell đón đầu xu hướng. Giao dịch đảo chiều tuy không an toàn bằng thuận xu hướng nhưng nếu dự đoán chính xác, trader sẽ thu được lợi nhuận vô cùng lớn.
Cách giao dịch hiệu quả với mô hình nến đảo chiều:
Bước 1: Xác định và đánh giá xu hướng
Như đã nói ở trên thì chiến lược giao dịch đảo chiều khá rủi ro, nên việc đầu tiên trader cần phải xác định xu hướng chính trên thị trường đang là tăng hay giảm và đã có dấu hiệu suy yếu hay chưa. Nếu xu hướng chính vẫn đang mạnh thì tuyệt đối không giao dịch đảo chiều bởi rủi ro khá lớn.
Để xác định xu hướng, trader có thể quan sát ngay trên biểu đồ hoặc sử dụng đường trendline, kênh giá. Đồng thời xu hướng này cần phải được xác nhận trên nhiều khung thời gian khác nhau.
Bước 2: Xác định nến đảo chiều và vị trí xuất hiện
Dựa vào đặc điểm của từng mẫu hình nến đảo chiều, trader có thể nhận dạng chính xác từng mô hình nến. Tuy nhiên, các mô hình nến đảo chiều chỉ cho tín hiệu chính xác khi xuất hiện tại những vùng giá quan trọng hoặc vùng kháng cự, hỗ trợ mạnh.
Bước 3: Kết hợp với các công cụ khác
Thông thường các trader theo trường phái price action sẽ vào lệnh ngay sau khi xuất hiện nến tín hiệu. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn trader nên kết hợp với các công cụ phân tích kỹ thuật khác để xác nhận tín hiệu đảo chiều như:
Các chỉ báo kỹ thuật RSI, MACD, Bollinger Band…
Các mô hình giá vai đầu vai, mô hình 2 đỉnh, 2 đáy….
Cây nến xuất hiện sau mô hình nến đảo chiều.
Bước 4: Thực hiện giao dịch
Vào lệnh Buy khi xuất hiện mô hình nến đảo chiều tăng để đón đầu xu hướng. Ngược lại, khi xuất hiện mô hình nến đảo chiều giảm trader có thể xem xét vào lệnh Sell.
Đặt cắt lỗ (stop loss) cách đỉnh/đáy gần nhất của các mẫu hình nến đảo chiều một vài pip.
Đặt chốt lời (take profit) theo tỷ lệ R: R là 1: 2 đến 1: 3 hoặc theo công cụ Fibonacci.
Một vài lưu ý giúp giao dịch với mẫu nến đảo chiều mạnh hiệu quả hơn
Một số lưu ý khác khi nhà đầu tư sử dụng các mô hình nến đảo chiều mạnh:
Trader cần chờ nến đóng cửa để xác nhận chính xác mô hình nến đảo chiều.
Các khung giờ dễ xác định thời gian đóng nến như M1, M5, M15, M30, H1, W1 và MN.
Các khung giờ giao dịch H4, D1 thường khó xác định thời gian đóng nến.
Giao dịch từ tháng 4 – 9 thì nến D1 sẽ đóng cửa vào 4h sáng, nến H4 sẽ đóng cửa vào 0h, 4h, 8h, 12h, 16h và 20h. Các khung giờ đóng cửa được tính theo giờ Việt Nam.
Giao dịch từ tháng 10 – 3, nến D1 sẽ đóng cửa vào 5h sáng, nến H4 sẽ đóng cửa vào 1h, 5h, 9h, 13h, 17h và 21h. Các khung giờ đóng cửa được tính theo giờ Việt Nam.
Nhà đầu tư phải luôn đặt Stop loss và chốt lời để giảm thiểu rủi ro cũng như tối ưu lợi nhuận.
Để mô hình nến đảo chiều có hiệu quả cần kết hợp với các công cụ phân tích kỹ thuật khác như đường trendline, đường MA, đường RSI, hỗ trợ và kháng cự.
Kết luận:
Những mẫu nến đảo chiều mạnh là một trong những công cụ phổ biến nhất để các nhà đầu tư đánh giá thị trường và đưa ra dự đoán cho xu hướng giá, tuy không quá phức tạp nhưng ứng dụng tốt mô hình nến này lại đem về hiệu quả rất cao. Với những mẫu nến đảo chiều mạnh mà Finhay đã giới thiệu trên đây, hy vọng đọc giả có được những thông tin hữu ích cũng như áp dụng thành công trong quá trình giao dịch của mình.